Nederland is het land waar vrouwen zo’n beetje het oudst zijn wanneer ze hun eerste kind baren.
Dit kost de gezondheidszorg veel werk (lees: geld), denk aan allerlei vruchtbaarheidstechnieken en levert grotere risisco’s voor zowel moeder als baby.
Gynaecologen besloten een aantal jaren geleden dan ook tot de slogan: ‘Een slimme meid krijgt haar kind op tijd’.
Dit wordt nog eens benadrukt door de zogenaamde ‘Pinkeltje-studie’ die UMCG-kinderarts en neonatoloog Jorien Kerstjens, waarop zij aanstaande maandag promoveert aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Baby’s die 4 tot 8 weken te vroeg worden geboren, hebben meer kans op ontwikkelingsproblemen dan eerder werd gedacht. “Zo’n 7% van alle kinderen in Nederland wordt te vroeg geboren en het overgrote deel daarvan (70-85%) valt in deze groep,” aldus Kerstjens.
“Het is een `vergeten’ groep die helemaal geen extra ontwikkelings-follow-up krijgt binnen de kindergeneeskunde, in tegenstelling tot kinderen die meer dan acht weken te vroeg worden geboren, de `echte’ prematuren.”
De neonatologe pleit voor meer bewustwording van het risico op ontwikkelingsproblemen bij matig te vroeg geborenen omdat juist in deze laatste fase van de zwangerschap nog zo’n 35% van de hersenontwikkeling plaatsvindt.
De promovenda vergeleek de ontwikkeling van matig te vroeg geboren kinderen met die van op-tijd geboren kinderen en ernstig-vroeggeborenen (minder dan 32 weken zwangerschap). Op 4-jarige leeftijd vond zij bij 8,3% van de matig te vroeg geboren kinderen ontwikkelingsproblemen, dubbel zoveel als bij op-tijd geboren kinderen.
Bij ernstig-vroeggeborenen kwam dit voor bij 14,9% van de kinderen. Op 7-jarige leeftijd scoorden de matig te vroeg geboren kinderen in vergelijking met op-tijd geborenen minder goed qua IQ, ontwikkeling van visueel-ruimtelijke vaardigheden zoals puzzels leggen, aandacht en selectief kunnen focussen op wat belangrijk is.
“Lang werd gedacht dat het altijd wel goed zou komen met de ontwikkeling van matig te vroeg geboren kinderen, maar mijn onderzoek laat zien dat er bij een deel van deze kinderen wel degelijk sprake is van een langdurige ontwikkelingsachterstand”, aldus Kerstjens.
Hoe eerder de kinderen worden geboren, hoe groter het risico op ontwikkelingsproblemen is, stelde Kerstjens vast. “We denken dat het komt doordat de hersenen van het kind zich in belangrijke mate in het laatste trimester van de zwangerschap ontwikkelen. Een te vroeg geboren kind heeft vaak al meer problemen gehad die samenhangen met de moederkoek, komt na de geboorte in een couveuse, krijgt andere voeding en heel veel prikkels die bij het uitdragen van de zwangerschap niet waren opgetreden. Daardoor ontwikkelen de hersenen zich anders dan kinderen die voldragen zijn.”
Kerstjens vindt dat er meer aandacht moet komen voor deze risico’s bij de besluitvorming om een kind eerder geboren te laten worden.
Een aantal bekende factoren vergroot zowel het risico op vroeggeboorte als ook op ontwikkelingsachterstand na matige vroeggeboorte. De neonatologe noemt roken tijdens de zwangerschap en overgewicht van de moeder. “Ook meerlingen worden vaker te vroeg geboren. Het gebruik van zwangerschapstechnieken, zoals IVF bij verminderde vruchtbaarheid leidt vaak tot meerlingen. Indirect is mijn onderzoek een pleidooi voor vrouwen om op tijd kinderen te krijgen.”
Lees ook:Verkrachte Ierse die abortus wilde, heeft verplichte keizersnede ondergaan
Lees ook:Hoogopgeleide vrouwen uit hoogopgeleide families, beginnen steeds later aan gezinnen
Lees ook:Straft God de grefo’s met rodehond of straft God ons met rodehond van de grefo’s?
Lees ook:Met borstmelk komt je kind sociaal weer hogerop dan jijzelf
Lees ook:Verkrachte 10(!)-jarige Paraguayaanse mag geen abortus