De beoordeling van wetenschappelijke prestaties worden voor een deel bepaald wordt door onbewuste vooroordelen.
Deze zijn vaak gebaseerd op stereotyperingen rondom mannelijkheid en vrouwelijkheid……….
Dit concludeert Leids sociaal psycholoog Jojanneke van der Toorn samen met onderzoekers van Skidmore College en Yale University in de VS in een artikel dat in Science verscheen.
De vertegenwoordiging van vrouwen en etnische minderheden binnen de wetenschap is de afgelopen decennia langzaam toegenomen. In 2011 was slechts 14,8% van de Nederlandse hoogleraren vrouw. Nederland heeft de binnen de EU vastgestelde Lissabon-doelstelling: een kwart vrouwelijke hoogleraren in 2010, dan ook niet gehaald.
De trage vooruitgang is voor een deel te wijten aan impliciete vooroordelen. Mensen denken bij een succesvolle wetenschapper in de eerste plaats aan een blanke man. Deze vooroordelen zijn vaak onbewust en onbedoeld, maar toch ondermijnen ze het succes van competente vrouwen en leden van minderheidsgroepen. Door dit soort stereotype denkbeelden gaat talent verloren, maar worden ook kansen tot meer creativiteit en vernieuwing gemist.
Er wordt al veel gedaan om diversiteit binnen de wetenschap te vergroten. Maar het kan beter door wetenschappelijke kennis over effectiviteit van verschillende soorten interventies bij deze maatregelen te betrekken. Van der Toorns artikel laat zien welke maatregelen al dan niet effectief en aan welke voorwaarden succesvolle interventie moet voldoen.
In een interview met de Volkskrant vertelt Dr. van der Toorn dat niet alleen mannen vooroordelen hebben: “Uit onderzoek blijkt ook dat zelfs vrouwen mannelijke sollicitanten hoger inschatten dan vrouwelijke sollicitanten. Niet eens bewust. Onbewust. Het is de norm van de omgeving die bepaalt hoe je reageert”. In een ander onderzoek wordt dit ook wel het Mathilda effect genoemd: wanneer een mannennaam boven een cv staat wordt deze positiever beoordeeld dan wanneer er een vrouwennaam boven staat.
Hoewel deze resultaten voornamelijk zijn gebaseerd op een onderzoek in de VS, denkt van der Toorn dat het in Nederland niet anders is. “Ik denk dat we hier achterlopen. Niet alleen in emancipatoir opzicht. We zijn ook helemaal niet gewend aan het debat over gender en race, zoals dat in Amerika al een halve eeuw wordt gevoerd”.
Lees ook:Teveel vrouwen laten exacte studies schieten vanwege vooroordelen!
Lees ook:Vrouwelijke wetenschappers worden gehinderd door vooroordelen
Lees ook:Simone v/d Burg & Maryam Kavousi winnen UNECO Science Award
Lees ook:Athena’s Angels vervangen oude knarren door vrouwelijke profs
Lees ook:Ook aan top wetenschap worden vrouwen node gemist