Olga wordt op 10 juli 1978 het Amsterdamse Wilhelmina Gasthuis binnengebracht. Ze heeft een gele huid, uitpuilende ogen en een buik vol vocht. Ze is suf, haar lever kan haar lijf niet meer ontgiften, er zwemt teveel ammoniak in haar bloed. Het personeel dat haar installeert is verbijsterd: is dit die bekende ballerina?
Aldus een citaat uit het boek ‘Olga, morgen dans ik weer’ van journaliste Femke van Wiggen. Hierin tekende zij het tragische verhaal op van ballerina Olga de Haas, die op de top van haar carrière in haar privéleven totaal vastloopt en uiteindelijk sterft aan levercirrose vlak voor haar 34ste verjaardag.
De fascinatie voor de prima ballerina ontstond toen de huidige OPZIJ-redactrice op de Nationale Balletacademie in Amsterdam zat, eind jaren 80.
“Ik had ergens op school een prachtige foto zien hangen, met daarop een onaards mooie danseres. Ik herkende haar niet, dus vroeg mijn lerares wie het was. Ze zei alleen, quasi-achteloos: ‘Dat is Olga de Haas.’ De vraag leek haar boos te maken. Dat vond ik normaal, deze lerares viel dagelijks tegen me uit. Omdat ik mijn best niet genoeg deed, omdat ik lelijke knieën had, omdat ik van de weersomstuit een oefening deels vergat.”
Omdat de 3 jaren die Van Wiggen vanaf haar tiende doorbracht op de academie indruk heeft gemaakt – het ging er niet altijd even leuk aan toe – keerde ze deze winter terug naar haar school van toen, om te kijken hoe meisjes nu tot danser gekneed worden. Er is veel veranderd, schrijft ze in een reportage op Blendle.
In de tweede helft van de jaren ’60 groeit Olga de Haas uit tot de absolute ster. Ze danst alle grote rollen in het klassieke ballet, zelfs met Rudolf Noerejev, en wint de aanmoedigingsprijs op een prestigieus dansconcours in Moskou. Op het toppunt van haar roem in 1969 zegt ze in Panorama: “Het publiek komt voor de voorstelling, voor de droom, voor het sprookje, niet voor de pijn die eraan voorafging.”
Olga was in haar worsteling niet uniek. “Ze maakte deel uit van een wereld waarin het normaal was om weinig tot niets te eten of laxeermiddelen te gebruiken”, aldus auteur Femke van Wiggen. “Alleen was zij een extreem voorbeeld.:
De laatste jaren hebben meerdere buitenlandse (top)dansers een boekje opengedaan over drank- en drugsgebruik en anorexia in de danswereld.
In Nederland is de mentale begeleiding beter dan in Olga’s tijd. “Maar ik denk dat eetproblemen altijd deel uit zullen blijven maken van de dans, omdat je als klassiek danseres nu eenmaal een bepaalde gewichtloosheid moet kunnen veinzen.”
Femke van Wiggen schreef ‘Olga, morgen dans ik weer’ en zat deze week bij JINEK aan tafel.
Lees ook:Niet voor hoogtevrezers: ballerina danst op rijdend touw
Lees ook:Vandaag in Utrecht: de Vrouwen Power Parade
Lees ook:Mannen rennen als hazen, vrouwen als schildpadden
Lees ook:Een powervrouw gaat niet in slippers en een hemdje aan haar werk
Lees ook:Danseres die been verloor bij Boston Marathon draait weer een pirouette
Ik heb Olga zeer goed gekend en ben altijd van haar lieve karakter geadoreed geweest.Ik zal haar nooit vergeten.