Het vorige boek van de Vlaamse Kristien Hemmerechts was geschreven vanuit het perspectief van een personage gebaseerd op Michelle Martin, de vrouw van Marc Dutroux. Dat deed met name in Vlaanderen veel stof opwaaien.
Kristien Hemmerechts werd verweten dat zij een apologie zou hebben geschreven voor Martin, en niet een onderzoek in fictievorm naar hoe een mens tot verschrikkelijke daden kan komen. De storm aan kritiek in eigen land heeft haar naar eigen zeggen sterker gemaakt.
Nu is Hemmerechts er met ‘Alles Verandert’, een spiegelroman van het boek ‘In ongenade’ van de Zuid-Afrikaanse auteur en Nobelprijswinnaar J.M. Coetzee uit 1999.
Waar de 52-jarige blanke universiteitsdocent David Lurie in Kaapstad een studente het bed in trekt, waarna ontslag volgt, gebeurt dat bij Hemmerechts met de eveneens 52-jarige succesvolle en door seks geobsedeerde universiteitsdocente Iris Verdonck. Beiden vallen in ongenade, beiden verliezen volledig de controle over hun leven.
Die genderwisseling doet Hemmerechts om de dingen juist helder te maken. Dit keer gaat dat dus over het al dan niet overschrijden van seksuele grenzen.
“Ik wilde in de eerste plaats onderzoeken wat er gebeurt ‘when he becomes a she, and she becomes a he’. Het mocht geen farce worden, het moest plausibel blijven”, aldus Hemmerechts op de site van uitgeverij De Geus.
Een terugkerend thema in het werk van Kristien Hemmerechts is seks in combinatie met (machts)misbruik. Ze doet dit omdat ze vindt dat het een van de grote mythes is dat liefde en seksualiteit hand in hand gaan. “Ik ben met die mythe grootgebracht, en ze wordt nog altijd in stand gehouden, terwijl een blinde kan zien dat er heel veel liefdeloze seks is. Sterker nog, anonieme seks kan heftiger zijn dan liefdevolle seks. Liefde kan seks zelfs in de weg staan. Seks is voor een schrijver een goudmijn omdat het zo’n duister, ongrijpbaar, dubbelzinnig, troebel iets is. En omdat mensen in seks machtsspelletjes kunnen spelen.”
Daarover spreekt ze ook in TROUW. “Kijk naar de zaak-Dominique Strauss-Kahn. Jaren kon die man ongestraft doen wat hij wilde met prostituees. Hij dwong hen tot anale seks, zoveel werd duidelijk uit zijn proces. Dankzij geld en connecties kon hij het zo lang volhouden. Neem de Britse presentator Jimmy Savile en de Amerikaanse acteur Bill Cosby, de rk kerk. Men wist het, maar die mannen werden niet opgepakt.”
Daarbij haalt de realiteit de fictie vaak in, weet ook Hemmerechts. ”Ik denk heel vaak als ik de krant lees: als ik dit in een boek zou verwerken, zou het overdreven en ongeloofwaardig zijn.”
Als voorbeeld noemt ze IS, hoe hun agressie en ideologie seksueel bepaald is. Niet alleen westerse vrouwelijke gijzelaars, maar ook hun eigen vrouwen worden gebruikt als jihadbruid of seksslavin. Er wordt veel seksueel geweld gepleegd in Oost-Congo en Oeganda, ook zelfs door VN-soldaten in Haïti en onlangs in de Centraal-Afrikaanse Republiek. “Ik las laatst dat Amerikaanse soldaten destijds ook op grote schaal hebben verkracht in Vietnam, ik wist dat niet.”
Lees ook:Kristien Hemmerechts schrijft boek over vrouw van Marc Dutroux
Lees ook:Kristien Hemmerechts kruipt in de huid van Michelle Martin en daar is België niet blij mee
Lees ook:Esther Gerritsen wint Frans Kellendonk Prijs
Lees ook:Islam: een intact maagdenvlies is het verschil tussen een leven en géén leven
Lees ook:Goedele Liekens gaat seksuele voorlichting maken voor het Britse Channel 4